Het is het eerste grootschalige landelijke onderzoek naar Kunst in de Zorg. Het onderzoek is gefinancierd door de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie (ZonMW). “Met deze wetenschappelijke onderbouwing staan we nog sterker in onze gezamenlijke ambitie om kunst en cultuur integraal onderdeel te maken van het aanbod van zorg, ondersteuning en welzijn,” aldus Véronique Timmerhuis, directeur van ZonMW.
Verschillende projecten van CKE werden tijdens het onderzoek onder de loep genomen. Zo werd er gekeken naar het effect van Balans door Dans. CKE-docent Marieke Wilde geeft wekelijks danslessen voor mensen met Parkinson bij Vitalis. Deze mensen dansen samen met familie en zorgmedewerkers. De methode achter Balans door Dans is ontwikkeld in New York. Plezier beleven in het actief bezig zijn met dans en muziek staat centraal.
Verhalen delen
Naast dans komen ook andere disciplines aan bod in de projecten van CKE binnen de ouderenzorg. Zo is er jaarlijks een toneelvoorstelling voor en door bewoners. Tijdens Trotse kameraden spelen ze de sterren van de hemel. Tijdens Lichterbij werden verhalen van ouderen gedeeld op lampenkappen. De bewoners borduurden de teksten zelf op oude stoffen. Ook werd er muziek gemaakt met en voor de bewoners. Zo gingen muzikanten aan de slag met de levensverhalen van mensen. “CKE werkt al jaren samen met Vitalis Woonzorggroep in Eindhoven”, vertelt projectleider Sandra van Gerwen van CKE. “Wij voelen al langer dat dit werkt. Fijn dat er nu ook wetenschappelijke onderbouwing is.”
Waardevol
Hoogleraar Tineke Abma: “Deze studie laat zien dat kunst en creativiteit in de zorg heel waardevol kunnen zijn: om jezelf te kunnen uiten, je verbonden te voelen met anderen, even je beperkingen te vergeten en benaderd te worden vanuit wat je nog wél kunt. Naast ouderen onderstrepen ook zorgmedewerkers, mantelzorgers en kunstenaars de waarde van de activiteiten voor henzelf. Zij ervaren plezier, diepgaand contact en worden uitgedaagd in hun vak.”
Er lijkt een momentum te zijn voor kunstprojecten voor ouderen: in de zorg is behoefte aan creativiteit, om buiten de lijntjes te kleuren, aan het ondersteunen van de bevlogenheid van medewerkers en aan vraaggericht werken. In het sociaal domein is er vraag naar het bevorderen van participatie en verbinding tussen burgers, en de cultuursector wil meer verbinding met de samenleving. “Participatieve kunst kan hierin een rol spelen! Dit alles vraagt om betere samenwerking tussen het rijk, gemeenteambtenaren, fondsen, bestuurders in zorg en welzijn, projectleiders en kunstenaars”, aldus Abma.